قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ جانىنداعى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسى جاڭادان سايلانعان اكادەميكتەردى عىلىمي قوعامداستىققا رەسمي تانىستىرۋعا ارنالعان سالتاناتتى ءىس-شاراسىن وتكىزدى.
ءىس-شارا بارىسىندا قازاقستانداعى عىلىمنىڭ دامۋىنا زور ۇلەس قوسقان ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ جاڭادان سايلانعان تولىق مۇشەلەرى، اكادەميكتەر رەسمي تۇردە تانىستىرىلدى. سالتاناتتى شاراعا قازاقستان رەسپۋبليكاسى عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم ۆيتسە-ءمينيسترى احمەد-زاكي دارحان جۇماقانۇلى، الماتى قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى قالدىبەكوۆ ازامات بەسكەمپىرۇلى، قر ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميكتەرى، جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ، عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتتارىنىڭ ءبىرىنشى باسشىلارى، جاس عالىمدار كەڭەستەرىنىڭ مۇشەلەرى، بيزنەس، ءوندىرىس وكىلدەرى، جەتەكشى وتاندىق عالىمدار، جاڭادان سايلانعان اكادەميكتەردىڭ تۋىستارى، ارىپتەستەرى جانە باق وكىلدەرى قاتىستى.
سالتاناتتى شارانى قۇتتىقتاۋ سوزىمەن اشقان اكادەميا پرەزيدەنتى ا.كۇرىشباەۆ بيىلعى جىلدىڭ وتاندىق عىلىم ءۇشىن ماڭىزدىلىعىنا، كوپتەگەن وقيعالارعا تولى بولعانىنا توقتالدى.
ا.كۇرىشباەۆ اتاپ وتكەندەي: «وزدەرىڭىز بىلەتىندەي، عىلىمنىڭ زاماناۋي زاڭنامالىق بازاسى قۇرىلدى، مەملەكەت باسشىسى تاپسىرعان ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ عىلىمي وي ورتالىعىنا اينالۋى ءۇشىن ونىڭ قىزمەتىن تۇبەگەيلى وزگەرتۋ باعىتىندا قىرۋار جۇمىستار اتقارىلدى. قازىر اكادەميا عىلىمي-زەرتتەۋ جۇمىستارىمەن بەلسەنە اينالىساتىن جەتەكشى عالىمداردىڭ ارقاسىندا، قۇرامى ۇنەمى جاڭارىپ وتىراتىن جوعارى عىلىمي ۇيىمعا اينالدى.
عىلىمي قىزمەتتى ۇيىمداستىرۋداعى بار ولقىلىقتاردى انىقتاۋ جانە تولتىرۋ، جۇيەلى جانە بولجامدى تالداۋ نەگىزىندە عىلىمي زەرتتەۋلەردىڭ باسىمدىقتارىن انىقتاۋ، سونداي-اق فورسايتتىق زەرتتەۋلەر، ستراتەگيالىق ماڭىزدى ينتەگراتسيالانعان پانارالىق عىلىمي-تەحنيكالىق باعدارلامالاردى ازىرلەۋ، مەملەكەتتىك ساياساتتى عىلىمي-ساراپتامالىق قولداۋ ماقساتىندا قازاقستاننىڭ جەتەكشى عالىمدارىن بىرىكتىرەتىن نەگىزگى ميسسيانى ورىنداۋعا باعىتتالعان ۇلتتىق اكادەميانىڭ جاڭا قۇرىلىمى قۇرىلدى. تەك وسى جىلدىڭ باسىنان باستاپ 30-دان استام وڭىرلىك جانە سالالىق فورسايت-سەسسيالار وتكىزىلدى، ولاردىڭ قورىتىندىلارى اعىمداعى جىلدىڭ 12 جەلتوقسانىندا وتكەن قورىتىندى فورۋمدا تالقىلاندى. وسى جۇمىستىڭ ناتيجەلەرى بويىنشا عىلىمي زەرتتەۋلەر ءۇشىن 200 پەرسپەكتيۆالىق مىندەت تۇجىرىمدالدى.
ۇستىمىزدەگى جىلى اكادەميا جانىنان قۇرىلعان تالداۋ ورتالىعى وتاندىق عىلىمنىڭ جاي-كۇيىن تالداپ، ەلدىڭ عىلىمي الەۋەتىنىڭ دەرەكقورىن جاسادى. باعدارلامالىق-نىسانالى قارجىلاندىرۋدىڭ 113 عىلىمي-تەحنيكالىق تاپسىرماسىنا ساراپتاما جۇرگىزىلدى. وڭىرلىك عىلىمنىڭ جاي-كۇيى تالدانىپ، ونىڭ قورىتىندىسى بويىنشا 4 وڭىردە ۇلتتىق اكادەميا تورالقاسىنىڭ كوشپەلى وتىرىستارى وتكىزىلىپ، ونى دامىتۋ بويىنشا جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارعا ءتيىستى ۇسىنىمدار بەرىلدى. سالالىق مينيسترلىكتەرگە كومەك رەتىندە اگرارلىق جانە مەديتسينالىق عىلىمدى دامىتۋ بويىنشا ۇسىنىستار مەن جول كارتالارى جاسالدى. 3 ءىرى ينتەگراتسيالانعان عىلىمي-تەحنيكالىق باعدارلاما ازىرلەندى. اكادەميا جانىنان العاش رەت جاس عالىمدار كەڭەسى قۇرىلىپ، قازاقستاننىڭ جاس عالىمدارىنىڭ ءبىرىنشى كونگرەسى وتكىزىلدى. حالىقارالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋ شەڭبەرىندە الەمنىڭ جەتەكشى عىلىمي ۇيىمدارىمەن 27 مەموراندۋمعا قول قويىلدى. ولاردىڭ نەگىزىندە نەمىس، كورەي جانە قىتاي عىلىمي قۇرىلىمدارىمەن بىرلەسكەن 3 حالىقارالىق عىلىمي ورتالىق اشىلدى، سونداي-اق اقش جانە قىتاي عىلىم اكادەميالارىمەن 3 حالىقارالىق عىلىمي جوبانى ىسكە اسىرۋ باستالدى".
ول جاڭارتىلعان ۇلتتىق اكادەميا مۇشەلەرىنىڭ جاۋاپكەرشىلىگىنە نازار اۋدارىپ، ولاردىڭ بەلسەندى شىعارماشىلىق قىزمەتى ارقىلى ەڭ وزەكتى سۇراقتارعا جاۋاپ تابۋى ءتيىس ەكەنىن جانە وسى ارقىلى وتاندىق عىلىمدى قوعامنىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋىنىڭ قوزعاۋشى كۇشىنە اينالدىرۋ كەرەكتىگىن اتاپ ءوتتى.
ول سونداي-اق اكادەميكتەردى سايلاۋ پروتسەسىنە توقتالىپ ءوتتى: «مەملەكەت باسشىسى اكادەميا مۇشەلەرىن سايلاۋ بارىنشا اشىق جانە ءادىل ءوتۋى كەرەكتىگىن، ونىڭ پروتسەدۋرالارى تۋرالى قوعام حاباردار بولۋى ءتيىس ەكەنىن ەرەكشە اتاپ ءوتتى. وسى تالاپتى ورىنداۋ ماقساتىندا اكادەميا مۇشەلەرىن سايلاۋدىڭ جاڭا ەرەجەلەرى ازىرلەندى، وعان سايكەس ىرىكتەۋ پروتسەدۋراسى 3 كەزەڭنەن تۇرادى. بۇل بەلگىلەنگەن كريتەريلەرگە سايكەس كەلۋ، ۇلتتىق اكادەميا پرەزيديۋمىندا ءوز باعدارلاماسىن قورعاۋ جانە اكادەميا مۇشەلەرىنىڭ جالپى جينالىسىندا داۋىس بەرۋ ارقىلى سايلانۋ كەزەڭدەرىنەن تۇرادى. سونىمەن قاتار، اكادەميا مۇشەلەرى مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر، كاسىپكەرلەر ياعني عىلىمي-زەرتتەۋ قىزمەتىمەن اينالىسپايتىن تۇلعالار بولا المايدى. بۇگىنگى تاڭدا ۇلتتىق اكادەميا مۇشەلەرىن سايلاۋدىڭ نەگىزگى ەرەجەلەرى وسىنداي، جانە ءبىز ولاردى قاتاڭ ساقتايمىز. بۇگىن ءبىز سىزدەرگە جاڭادان سايلانعان اكادەميكتەردى تانىستىرامىز. ولار – قازاقستاندىق عىلىمنىڭ دامۋىنا ەلەۋلى ۇلەس قوسقان قوعامعا تانىمال عالىمدار».
ءىس-شارانىڭ كۋلميناتسياسى جاڭادان سايلانعان اكادەميكتەرگە ديپلوم تاپسىرۋ ءراسىمى بولدى، سودان كەيىن اكادەميكتەر ءسوز سويلەدى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسى عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم ءمينيسترىنىڭ 2024 جىلعى 23 قىركۇيەكتەگى № 457 بۇيرىعىمەن بەكىتىلگەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميكتەرىن سايلاۋ ەرەجەسىنە سايكەس قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ جانىنداعى قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسى اكادەميكتەرىنىڭ جالپى جينالىسىنىڭ شەشىمىمەن، تومەندەگىلەر اكادەميك بولىپ سايلاندى:
- «ءومىر جانە دەنساۋلىق تۋرالى» عىلىمدار بولىمشەسى («مەدينا جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ» باعىتى)
- پيا يۋري ۆلاديميروۆيچ;
- كايداروۆا ديليارا راديكوۆنا.
- «جەر، عارىش جانە كوممۋنيكاتسيالار تۋرالى» عىلىمدار بولىمشەسى («جاراتىلىستانۋ عىلىمدارى»، «ينجينيرينگ جانە تەحنولوگيالار» باعىتى)
- كالتاەۆ ايدارحان;
- تەلتاەۆ باگدات بۋرحانبايۋلى;
- باكەنوۆ جۋماباي بەكبولاتوۆيچ;
- باتىربەكوا ەرلان گادلەتوۆيچ.
- «اگروبيورەسۋرستار جانە ەكولوگيا تۋرالى» عىلىمدار بولىمشەسى («اۋىل شارۋاشىلىعى جانە ۆەتەريناريا عىلىمدار» باعىتى)
- ورىنباەۆ مۋحيت بارماكۋلى.
- «ءبىلىم مەن قوعامدى دامىتۋ تۋرالى» عىلىمدار بولىمشەسى («الەۋمەتتىك، گۋمانيتارلىق عىلىمدار جانە ونەر» عىلىم باعىتى»)
- تايماگامبەتوۆ جاكەن كوجاحمەتوۆيچ.
وتاندىق عىلىم تاريحىندا العاش رەت عىلىمدى ناسيحاتتاۋعا بەلسەندى ۇلەس قوسقانى ءۇشىن باق وكىلدەرى ق.ساتباەۆ اتىنداعى مەرەيتويلىق توسبەلگىسىمەن ماراپاتتالدى. ءىس-شارا الماتى قالاسى مادەنيەت باسقارماسى دايىنداعان كونتسەرتتىك باعدارلامامەن اياقتالدى.
بۇل وقيعا قازاقستاننىڭ عىلىمي قاۋىمداستىعى ءۇشىن ۇلكەن ماڭىزعا يە، ويتكەنى ول كورنەكتى عالىمداردىڭ جەتىستىكتەرىن اتاپ ءوتىپ، ەلدىڭ دامۋىنا عىلىمنىڭ ماڭىزدى ءرولىن ايقىندايدى.