Қазақ – терең тарихи тамыры, бай рухани мұрасы мен ерекше салт-дәстүрлері бар ел. Ұрпақтан ұрпаққа сарқылмас қазына болып, жаһандану, технологиялық прогресс пен ақпараттық қоғам дәуіріне бүгінде бірнеше елдің бірнеше құндылықтары сақталған.
Қазақ халқы үшін рухани құндылықтар ұрпақ тәрбиесінің, қоғамдық тәртіптің, адамгершілік пен ізгіліктің негізі болып саналады.
Жеті ата дәстүрі, қонақжайлылық – дала халқының дархандығын, жүрек кеңдігін танытатын қасиеттердің бірі. Бүгінде осы құндылықтар ұлттық идеологияның ажырамас бөлігіне айналып, білім беру, бұқаралық ақпарат құралдары және мәдени іс-шаралар арқылы жаңа буынға сіңірілуде.
Қазақ халқының әрбір салт-дәстүрі – өмір сүру дағдысының, дүниетанымының көрінісі. Той жасау, баланың дүниеге келуінен бастап өмірінің әр кезеңіне қатысты рәсімдердің барлығы халықтың тіршілік философиясымен сабақтас. Бүгінде бесікке салу, тұсаукесер – ұрпақ жалғастығы мен баланың амандығын тілейтін рәсімдер, Наурыз мейрамы, шілдехана, қыз ұзату, келін түсіру сынды дәстүрлер жаңғырған.
Бұл салт-дәстүрлер бүгінгі таңда да өз маңызын жойған жоқ. Керісінше, қазақ жастары ұлттық санаға бет бұрып, дәстүрлі рәсімдерді заманауи тұрғыда жаңғырта отырып жалғастырып келеді.
Әлі күнге дейін елімізде дәстүрлер жаңғырып келеді.
Мысалы, қазақ халқы амандасуға ерекше мән берген. Жастар жасы үлкен кісілерге сәлем беріп, қолын алып амандасады немесе «Ассалаумағалейкүм» деп иіліп сәлемдеседі. Әйелдер жағы құда-құдағилар мен үлкен кісілерге иіліп сәлем салу арқылы құрмет көрсетеді.
Ұл мен қыздың үйленуіне байланысты рәсімдердің бірі – қыз көру, яғни жігіт жақ қыздың тәрбиесі мен шыққан тегіне қарап, болашақ келін етіп таңдауы. Кейін құда түсу рәсімі өткізіліп, сырға салу арқылы екі жақтың келісімі бекітіледі.
Жаңа көшіп келген көршілерге ауыл тұрғындары ерулік жасап, дәм береді. Бұл дәстүр – татулықты, бірлікті бекемдеуге бағытталған. Сонымен қатар көршінің көңілін көтеріп, ауылға бейімделуіне жәрдем береді.
Қуанышты жаңалықты бөлісу, үлкен тойда немесе құрметті қонақ келгенде шашу шашу – қазақ халқындағы ежелгі дәстүр. Қант, кәмпит, тиын сынды тәттілер шашылып, оны балалар теріп алады.
Жаңа киім киген, жаңа бұйым алған балалар мен жасөспірімдерге үлкендер байғазы береді. Бұл – қуанышты бөлісу, жаңа заттың құтты болуына тілектестік білдіру. Балалар бұл дәстүрді ерекше қуана қабылдайды.
Қазақ халқының тарихы – күреске толы, бірлік пен елдік мүдде жолында жасалған батырлық ерліктердің тарихы. Түрік қағанатынан бастау алатын мемлекеттілік, Алтын Орда дәуірі, Қазақ хандығының құрылуы, жоңғар шапқыншылығына қарсы соғыс, Алаш қозғалысы, тәуелсіздік үшін күрестер – барлығы елдің бүгінгі тәуелсіздігіне бастар жолдың кезеңдері.
Қазақ тарихын ұмытпау – ұлттық бірегейлікті сақтау деген сөз. Қазіргі білім жүйесінде тарих пәнінің маңызы артып, деректі фильмдер, тарихи романдар мен тұлғалар туралы жобалар арқылы жастарға елдің өткені кеңінен таныстырылып келеді.
Жаһандану жағдайында көптеген ұлттар өз мәдени келбетінен айырылып жатқан кезеңде, қазақ халқы ұлттық кодын сақтай білді.
Қазақ халқының рухани құндылықтары, салт-дәстүрлері мен тарихи жады – бұл ұлттың жойылмас тірегі. XXI ғасырдың күрделі өзгерістеріне қарамастан, қазақ халқы өзінің бірегейлігін сақтап қалды. Ұлттық рух, мәдени мұра мен тарихи сабақтастық – болашаққа нық қадам басуға негіз болады.
