"Ауыл аманаты" – Қазақстанның ауылдық аймақтарын дамытуға бағытталған мемлекеттік жоба, 2023 жылы Қазақстан үкіметі тарапынан ауыл тұрғындарының әл-ауқатын арттыруға және ауыл шаруашылығын қолдауға бағытталған. Жобаның мақсаты – ауылдық елді мекендердің экономикалық әлеуетін дамыту арқылы ауылдағы жұмыссыздықты азайту, халықтың табысын арттыру және агроөнеркәсіптік кешенді нығайту. Бұл бағдарлама ауыл тұрғындарына төмен пайызбен несие алуға, өз бизнесін ашуға, кәсіпкерлікпен айналысуға мүмкіндік береді.
Жобаның негізгі бағыттары
"Ауыл аманаты" бірнеше маңызды бағытта жүзеге асырылады:
- Ауыл шаруашылығы өндірісін дамыту. Жоба аясында ауыл шаруашылығын қолдауға ерекше көңіл бөлініп, мал шаруашылығы, егіншілік, балық шаруашылығы сынды салаларды дамытуға қаржы бөлінеді. Бұл өз кезегінде жергілікті тұрғындарға өз кәсібін дамытуға мүмкіндік беріп, аймақтық экономиканың тұрақты дамуына ықпал етеді.
- Кәсіпкерлікті қолдау және дамыту. Ауылдық кәсіпкерлерге төмен пайызбен ұзақ мерзімді несиелер ұсынылады. Бұл несие ресурстары ауыл тұрғындарына өз ісін бастауға, заманауи жабдықтар сатып алуға, қажетті инфрақұрылымды дамытуға және жұмыс орындарын құруға мүмкіндік береді.
- Инфрақұрылымды жақсарту. Ауылдық инфрақұрылымды жақсарту жобаның маңызды міндеттерінің бірі. Бұған мектептер мен балабақшалар салу, медициналық мекемелерді жабдықтау, жолдарды жөндеу, таза ауыз су және интернетке қол жеткізуді қамтамасыз ету жатады.
- Жұмыспен қамту. Жобаның басты мақсаты – ауылда жаңа жұмыс орындарын ашу. Шағын бизнеске қолдау көрсету арқылы ауылдық аймақтарда жұмыссыздық деңгейін төмендету көзделіп отыр. Ауыл тұрғындары үшін түрлі оқыту курстары мен семинарлар өткізіліп, кәсіпкерлікті дамытуға жағдай жасалуда.
Жобаның тиімділігі
"Ауыл аманаты" жобасы ауылдық жерлердің экономикалық және әлеуметтік дамуына ықпал етіп, көптеген ауыл тұрғындарының өмір сапасын жақсартуға мүмкіндік береді. Жоба ауылды жерлердегі жастардың ауылда қалуына, сол арқылы ауылдардың сақталуына да ықпал етуде. Басталғаннан бері жоба бойынша көптеген ауыл тұрғындары өз ісін ашып, ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіруді және өңдеуді қолға алды.
Бұл бағдарлама ауыл тұрғындарының белсенділігі мен ынтасын арттыруға көмектесіп, ауылдық жерлердің экономикалық дамуына үлес қосуда. Сонымен қатар, бұл Қазақстандағы ауылдық аймақтардың әлеуметтік және экономикалық келбетін жаңғыртудағы маңызды қадам болып саналады.
"Ауыл аманаты" жобасы – ауылдың дамуына, тұрғындардың әл-ауқатының жақсаруына және бүкіл ел экономикасының тұрақты дамуына бағытталған маңызды бастама.
Тағы қандай бағдарламалар жүзеге асты?
Қазақстанда ауылдық аймақтарды дамытуға бағытталған бірнеше ірі мемлекеттік бағдарламалар жүзеге асырылып келеді. Олардың ішінде маңызды орын алатын бағдарламалар:
1. "Ауыл – Ел бесігі" бағдарламасы
Бұл бағдарлама 2019 жылы Қазақстанның ауылдық аумақтарын жан-жақты дамыту үшін іске қосылды. Негізгі мақсаты – ауылдық елді мекендердегі өмір сүру деңгейін көтеру, әлеуметтік инфрақұрылымды жақсарту және тұрғындардың тұрақты табысқа қол жеткізуіне ықпал ету. "Ауыл – Ел бесігі" шеңберінде мектептерді, ауруханаларды, мәдениет үйлерін жөндеу, ауылішілік жолдарды жаңарту, таза ауыз су жеткізу сияқты шаралар атқарылды. Бағдарлама ауылдардың экономикалық әлеуетін арттыруға және ауыл тұрғындарына жұмыс орындарын ұсынуға бағытталған.
2. "Дипломмен ауылға!" бағдарламасы
Бұл бағдарлама ауылдық жерлерде кадр тапшылығын шешуге арналған. 2009 жылдан бастап жұмыс істеп келе жатқан бағдарлама ауылды жерлерге жас мамандарды тартуды көздейді. Оған сәйкес, ауылға көшіп барған жас мамандарға көтерме ақы, тұрғын үй сатып алуға жеңілдетілген несие және әлеуметтік пакет беріледі. Бұл бағдарлама арқылы ауылдағы білім беру, медицина, ауыл шаруашылығы салаларына білікті мамандар тартылды. Нәтижесінде ауылдық жерлердегі кадр тапшылығы біршама төмендеп, қызмет көрсету сапасы жақсарып келеді.
3. "Еңбек" бағдарламасы
"Еңбек" бағдарламасы (ресми атауы "Еңбек нәтижелі жұмыспен қамту және жаппай кәсіпкерлікті дамыту бағдарламасы") 2017-2021 жылдар аралығында жүзеге асырылды. Бағдарлама елдің барлық аймақтарындағы жұмыссыздықты азайтуға, кәсіпкерлікті дамытуға және тұрғындардың өз ісін ашуына қолдау көрсетуге бағытталған. Ауыл тұрғындарына шағын несиелер мен гранттар берілді, сонымен қатар кәсіби білім беру курстары ұйымдастырылды. "Еңбек" аясында ауылдық аймақтарда жаңа жұмыс орындары құрылып, кәсіпкерлікке ынталандырылды.
4. "Сыбаға" бағдарламасы
"Агробизнес – 2020" бағдарламасының аясында бастау алған "Сыбаға" субсидиялау жобасы ауыл шаруашылығындағы мал басын көбейтуге бағытталған. Бұл бағдарлама арқылы ауыл тұрғындарына және шаруа қожалықтарына асыл тұқымды мал сатып алуға несиелер мен субсидиялар беріледі. Бағдарлама ауыл шаруашылығын жаңғыртуға, ауылдық жерлердегі мал шаруашылығын дамытып, ауыл экономикасын нығайтуға мүмкіндік береді.
5. "Құлан" және "Алтын асық" бағдарламалары
"Құлан" және "Алтын асық" бағдарламалары да ауыл шаруашылығындағы мал басын көбейтуге арналған жобалар. "Құлан" бағдарламасы жылқы шаруашылығын дамытуға, ал "Алтын асық" қой шаруашылығын дамытуға бағытталған. Бұл бағдарламалар аясында мал сатып алуға жеңілдетілген несиелер беріліп, ауыл шаруашылығындағы мал санының көбеюіне ықпал етеді.
6. "Өңірлерді дамыту" бағдарламасы
Бұл бағдарлама ауылдық және қалалық аймақтардың инфрақұрылымын дамытуға, тұрғын үйлер мен әлеуметтік нысандарды жаңғыртуға арналған. Оның негізгі мақсаты – аймақтардың дамуындағы теңсіздіктерді жою, ауылдық аумақтарда халықтың өмір сүру сапасын арттыру. "Өңірлерді дамыту" арқылы сумен жабдықтау, жолдар, әлеуметтік ғимараттарды жөндеу сияқты ірі жобалар жүзеге асырылды.
Аталған бағдарламалар ауыл тұрғындарының әл-ауқатын көтеруге, ауылдық аймақтардағы әлеуметтік және экономикалық жағдайды жақсартуға үлкен үлес қосып келеді. Олар ауылдық елді мекендердегі халықтың тұрақты табыс табуына, инфрақұрылымның жақсаруына және ауыл шаруашылығының дамуына әсер етуде.