تۇركىستان وبلىسىنىڭ بەلسەندىسى، جۋرناليست داۋرەن ءابدىرامان الدا بولاتىن اۋدان اكىمدەرىنىڭ سايلاۋ شاراسى وڭتۇستىك وڭىردە رۋ ارالىق جانجالداردى ۋشىقتىرىپ، رۋشىلدىقتى ءورشىتىپ جىبەرۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتتىپ، قر پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆقا اشىق حات جازدى، - دەپ حابارلايدى "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى.
قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ VIII شاقىرىلىمداعى قر پارلامەنتىنىڭ ءبىرىنشى سەسسياسىنىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا بيىل ەلىمىزدە العاش رەت 45 اۋدان جانە وبلىستىق ماڭىزى بار قالا اكىمدەرىنىڭ سايلاۋى وتەتىنىن مالىمدەگەن بولاتىن. اكىمدەرى سايلانعالى وتىرعان 45 اۋداننىڭ 4-ءى تۇركىستان وبلىسىنا تيەسىلى. ولار: شاردارا، ماقتاارال، سوزاق، بايدىبەك اۋداندارى.
بەلسەندى پرەزيدەنتكە جازعان حاتىندا قازاقستاننىڭ ترايباليزم دەيتىن دەرتى جەمقورلىقتان اسىپ تۇسپەسە، كەم تۇسپەيتىنىن، قازىر ءبىلىمدى، بىلىكتى، تاجىريبەلى مامان بولعاننان گورى اعايىنعا سىيلى بولعاننىڭ جولى اشىق ەكەنىن، بۇعان كەشەگى وتكەن ءماسليحات سايلاۋى ابدەن دالەل بولا الاتىنىن ايتادى.
ءجۋرناليستتىڭ ويىنشا، قولىندا نە بيۋدجەتى، نە جالاقىسى جوق ءماسليحات دەپۋتاتتىعىنا قىرىلىسقان اعايىن ءوز الدىنا جەكە بيۋدجەتى بار اۋدان اكىمىن سايلايتىن بولسا، ءتىپتى بەل شەشە كۇرەسەدى-ءمىس. داۋرەن ءابدىرامان: "مۇنداي مۇمكىندىكتى ءار رۋدىڭ اقساقالدارى قۇر جىبەرمەيدى. ولار ءوز رۋلاسىن اكىم ەتۋ جولىندا ءبىلىمدى دە بىلىكتى مامانداردىڭ جولىن كەسىپ تاستايدى" دەي كەلىپ، مىسال رەتىندە شاردارا اۋدانىنداعى احۋالدى بايان ەتكەن.
بەلسەندى: "شاردارادا 85 مىڭنىڭ توڭىرەگىندە حالىق تۇرادى. شاردارانىڭ ەكونوميكالىق كورسەتكىشتەرى جامان ەمەس. بىلتىر قۇنى 1,7 ملرد تەڭگەنى قۇرايتىن جاڭا 10 ينۆەستيتسيالىق جوبا ىسكە اسىرىلىپ، 118 جاڭا جۇمىس ورنى اشىلعان. بيىل 3,6 ملرد تەڭگەگە 7 ءىرى ينۆەستيتسيالىق جوبا جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر. شاردارا اۋدانى الدىمەن سۋ قويماسىمەن تانىمال. شاردارانىڭ بالىق ونىمدەرى ەۋروپاعا ەكسپورتتالىپ جاتىر" دەپ اۋداننىڭ بىرقاتار جەتىستىكتەرىن ءتىزىپ شىعىپ، شاردارادا ورتا ءجۇزدىڭ قوڭىرات تايپاسىنىڭ بايلار-جاندار رۋى وكىلدەرى كوپ تۇراتىنىن، ودان كەيىنگى سانى كوپ العيلار بولىپ ەسەپتەلەتىنىن، مۇنان وزگە ادايلار، قۇلشىعاشتار، بورايلار دا بار ەكەنىن، ال قازىرگى اۋدان اكىمى قايرات جولدىباي قوڭىراتتىڭ ورازگەلدى رۋىنان شىققانىن، سايلاۋ بولا قالعان جاعدايدا شاردارانىڭ ىسكەر اكىمى رۋشىلدىقتىڭ كەسىرىنەن قايتا سايلانا الماي قالۋى مۇمكىن ەكەنىن جەتكىزگەن.
"ادىرنا" پورتالىنىڭ تىلشىلەرى پرەزيدەنتكە حات جازعان بەلسەندى داۋرەن ابدىرامانعا قوڭىراۋ سوعىپ، "رۋشىلدىقتى مىسال ەتە وتىرىپ، قازىرگى شاردارا اۋدانىنىڭ اكىمىنىڭ ءسوزىن سويلەپ وتىرعان جوقسىز با؟" دەگەن ساۋال جولدادى.
داۋرەن ءابدىرامان، جۋرناليست:
- شاردارا اۋدانىنىڭ اكىمىن جۇمىس بارىسىمەن ومىردە ەكى-ءۇش رەت قانا كوردىم. ىسكەر مامان رەتىندە سىرتتاي قۇرمەتتەيمىن. وڭتۇستىكتەگى رۋشىلدىقتىڭ قانداي ەكەنىن ءوز ىشىندە جۇرگەن ادام بولماسا، سىرتتاعىلار بىلە بەرمەيدى. قازىردىڭ وزىندە اۋدان اكىمدەرىن سايلاۋ رۋلار اراسىنداعى جانجالدىڭ باستاۋشىسى بولاتىنى بايقالىپ تۇر. پرەزيدەنتكە حاتتى ءار رۋ ءوز كانديداتۋراسىن ۇسىنىپ، ءوزارا قىرىقپىشاق بولماسا دەگەن ويمەن جازدىم. رۋشىلدىعى اسقىنىپ وتىرعان وڭتۇستىك وڭىردە اۋدان اكىمدەرىنىڭ سايلاۋىن وتكىزۋدى توقتاتا تۇرۋ كەرەك سياقتى. سەبەبى، شاردارانىڭ ەلۋ پايىز حالقى بايلار-جاندار رۋىنىڭ وكىلدەرى. سايلاۋ وتە قالعان جاعدايدا بۇل اۋدانعا قانداي ءبىلىمدى، ىسكەر ازامات كانديداتۋراسىن ۇسىنسا دا، رۋى سايكەس كەلمەسە، اكىم بولا المايدى دەگەن ءسوز. سوندىقتان، وڭىردەگى رۋشىلدىقتى ورشىتپەي، ەشكىمدى جىك-جىككە بولمەي بۇرىنعىداي وبلىس اكىمدەرى بىلىكتى مامانداردى وزدەرى تاعايىنداي بەرگەنى يدەولوگيالىق تۇرعىدان دۇرىس بولار ەدى. ال، ەندى شاردارانىڭ بۇگىنگى اكىمى سايلانا ما، سايلانباي ما، ماعان ءبارىبىر. تەك ىسكەر اكىمدى مىسال ەتكەنىم بولماسا، ول كىسى مەنىڭ رۋلاسىم دا، جەرلەسىم دە ەمەس.
وڭتۇستىكتىڭ تاعى ءبىر بەلگىلى ءجۋرناليسى تۇتقاباي فازىلبەك اتتى ازامات "داۋرەن ءابدىرامانوۆ كوتەرىپ وتىرعان ماسەلە جالعىز شارداراعا ءتان دەسەك، قاتەلەسەمىز. بۇل - بۇكىل قازاق جۇرتىنىڭ باسىندا بار جاعداي. ماسەلەن، شاردارامەن ىرگەلەس جاتقان ماقتاارال اۋدانىن الايىق" دەي كەلىپ، اۋداننىڭ قازىرگى باسشىسى باقىت اسانوۆتىڭ اسا تاجىريبەلى مامان ەكەنىن، ساردوبا سۋ قويماسىنداعى اپات كەزىندە ونىڭ بىلىكتىلىگىن بۇكىل قازاقستان جۇرتشىلىعى كورگەنىن، بىراق رۋى شاپىراشتى بولعاندىقتان اتالعان ماقتاۋلى اكىمنىڭ دە سايلاۋدان جەڭە الماي قالۋ مۇمكىن ەكەنىن مىسالعا كەلتىرگەن. "اۋداننىڭ ەكونوميكالىق-الەۋمەتتىك دامۋىنا وسىنشا ۇلەس قوسقان باقىت ناسىرحانۇلى ءبىر-اق كۇندە ماقتاارالعا بوتەن بولىپ شىقپاي ما؟!" دەيدى ول.
اۋدان اكىمدەرىن سايلاۋ - دەموكراتيالىق قوعام قۇرۋعا جاسالعان تالپىنىس. بىراق، سول تالپىنىسقا قوعام دايىن با؟ رۋشىلدىقتىڭ دەڭگەيىنەن كوتەرىلىپ، ۇلتتى، مەملەكەتتى ويلايتىن دارگەيگە جەتتىك پە؟ ارينە، بۇل سۇراققا جاۋاپ بەرۋ قيىن!
قانات بىرلىكۇلى
“ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى
