Әмеңгерлік — қазақ қоғамында ерлер мен әйелдер арасындағы некелік қарым-қатынастарды реттейтін дәстүрлі институт. Бұл институт негізінен отбасының тұтастығын сақтау, балаларды тәрбиелеу және мүлікті қорғау мақсатында қалыптасқан. Әмеңгерлікке тән бірнеше маңызды аспектілерді қарастырайық.
Әмеңгерліктің мәні
1. Отбасылық дәстүр: Әмеңгерлік — некеден кейінгі өмірде отбасылық жауапкершілікті арттыруды көздейді. Ер адамның қайтыс болуы немесе үйлену кезінде әйелі үшін жаңа қорғаушы мен қамқоршыны таңдау құқығы беріледі. 2. Мұрагерлік: Әмеңгерлік институты мүліктің, атақ-абыройдың және отбасылық дәстүрлердің ұрпақтан-ұрпаққа берілуін қамтамасыз етеді. Бұл тұрғыда, әйелдердің экономикалық және әлеуметтік тұрғыда қорғалуы маңызды. 3. Қоғамдық қабылдау: Әмеңгерлік дәстүрі қоғамда жоғары бағаланып, әлеуметтік нормаларға сәйкес келеді. Алайда, қазіргі заманда бұл институттың көптеген аспектілері қайта қаралуда.Әмеңгерліктің түрлері
1. Тікелей әмеңгерлік: Ер адамның қайтыс болғаннан кейін, оның бауырлары немесе жақын туыстары әйелді өз отбасына алады. 2. Жанама әмеңгерлік: Әйелдің қайтыс болған күйеуінің таныстары немесе бейтаныс адамдардан әмеңгерлік сұрауы мүмкін.Әмеңгерліктің қазіргі қоғамдағы рөлі
Заманауи қоғамда әмеңгерлік институты көптеген өзгерістерге ұшырауда. Қазіргі жастар арасында жеке таңдаудың, теңдіктің және құқықтардың маңызы артып келеді.Қорытынды
Әмеңгерлік — қазақ мәдениетінің терең тамырларына ие дәстүр, ол отбасылық және әлеуметтік қатынастарды реттеуде маңызды рөл атқарады. Бірақ, заманауи қоғамның өзгерістеріне байланысты, әмеңгерліктің мәні мен формалары қайта қарастырылып, жаңа көзқарастар мен нормалар пайда болуда.
