Өзбекстанда азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында арнайы комиссия құрылды. Оның жетекшісі болып вице-премьер Жамшид Кучкаров тағайындалды. Бұл туралы 31 шілде күні Өзбекстан президенті Шавкат Мирзиёевтің қатысуымен өткен кеңесте айтылды, деп хабарлайды “Адырна”.
Кеңесте ауыл шаруашылығында цифрлық технологиялар мен ғарыштық деректерді қолдану мәселелері талқыланды. «Узбеккосмос» агенттігі соңғы екі жылда 4 миллион гектардан астам егіс алқаптарын ғарыштан бақылап шықты. Нәтижесінде кейбір жерлерде құжаттарда мақта егілген деп көрсетілгенімен, шын мәнінде ол жерде мақта өсірілмейтіні анықталды. Сонымен қатар, бірқатар егіс алаңдары резервтік немесе анықталмаған жерлерде орналасқан. Президент мемлекеттік несиелерді ауыл шаруашылығында қолдануды қашықтан бақылау жүйесін енгізуді тапсырды.
Мирзиёев су пайдалану мәселесіне тоқталып, қазіргі суару нормаларының ескіргенін және қазіргі жағдайға сәйкес келмейтінін атап өтті. Бұл жағдай үш мыңнан астам фермерді суармалы каналдардың төменгі бөлігінде суға қол жеткізе алмай қалуына әкеліп отыр. Ол нормаларды және су тарату жүйесін қайта қарауды тапсырды. Су пайдалануды цифрландыру, әрбір жер учаскесін ескере отырып бақылау және есепке алу жүйесін құру жоспарлануда.
Сонымен қатар, Өзбекстанда алғаш рет 60 ірі су қоймасына батиметриялық талдау жүргізілді. Бұл талдау нәтижесінде су қоймаларының тұнбаға толып, сыйымдылығының азайғаны анықталды. Президент барлық су қоймаларында «ақылды» есептегіштер орнатуды және судың көлемін онлайн бақылауды ұйымдастыруды тапсырды.
Өзбекстанда «Цифрлық ауыл шаруашылығы» атты бірегей платформа құрылатын болады. Бұл фермерлерге өз егістерін бақылауға, қандай дақылдарды қалай өсіру керегін таңдау мүмкіндігін береді. Бұл жүйе азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуге және баға тұрақтылығын сақтауға көмектеседі.
Өндіріс көлемін арттыру үшін мемлекет фермерлерге жеңілдетілген несиелер мен субсидиялар бөлетін болады. Күзде Өзбекстанға 100-ден астам заманауи дрондар әкелініп, фермерлерге қызмет көрсету үшін жеке секторды тарту жоспарлануда.
Өзбекстанда сабан жағуды тыйым салатын заңнама әзірленуде. Сонымен қатар, ғарыштық технологиялар тек ауыл шаруашылығында ғана емес, құрылыс, кадастр, орман шаруашылығы және жайылымдарды басқару салаларында да қолданылатын болады. Министрліктер мен жергілікті билік органдарына осы деректерді зерттеп, даму жоспарларын әзірлеу тапсырылды.
Мирзиёевтің айтуынша, соңғы үш жылда Өзбекстанда 250 мың гектар жер бұрын мақта мен дәнді дақылдар егілген жерлерден азық-түлік дақылдарын өсіруге бағытталды. Сонымен қатар, 160 мың гектар жаңа бақтар мен жүзімдіктер отырғызылды, ал 107 мың гектар ескі плантациялар жаңартылды. Жалпы құны 1 миллиард АҚШ долларынан астам болатын 1500 азық-түлік жобасы іске қосылды.
Өзбекстан өнімдері халықаралық нарықтарда жоғары бағаланады, бұл «Өзбекстанда жасалған» брендіне үлкен бедел берді. 2025 жылдың алғашқы жартыжылдығында Өзбекстанның азық-түлік экспорты 44%-ға өсіп, 1,326 миллиард АҚШ долларын құрады. Экспорттық нарық 16 жаңа елмен кеңейтілді.
