ەلىمىزدىڭ بولاشاعى جاس ۇرپاق دەيتىن بولساق، سول ۇرپاقتى تاربيەلەپ، ءبىلىم بەرۋدە ءبىلىم مەكەمەلەرىنىڭ الاتىن ورىنى زور. سونداي ءبىلىم ورداسىنىڭ ءبىرى ءارى بىرەگەيى بيىل 100 جىل تولىپ وتىرعان الماتى قالاسىنداعى ش.ءۋاليحانوۆ اتىنداعى №12 مامانداندىرىلعان گيمنازيا.
1924 جىلعى 22 قازانداعى قازاق كسر حالىق كوميسسارلار كەڭەسىنىڭ قاۋلىسى بويىنشا قازاقتىڭ ولكەلىك ۇلگىلى تاجىريبە مەكتەبى بولىپ قۇرىلدى.
1936 جىلى وسى مەكتەپ ارقىلى رەسپۋبليكادا تولىق ورتا ءبىلىم بەرۋدىڭ نەگىزى قالاندى.
مەكتەپتىڭ جۇلدىزدى شاعى، سوتسياليستىك ەڭبەك ەرى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن مۇعالىمى رافيقا بەكەنقىزى نۇرتازينانىڭ ەسىمىمەن بايلانىستى. ر.نۇرتازينانىڭ باستاماسىمەن بۇل مەكتەپتە وداق بويىنشا ورىس ءتىلىن وقىتۋدىڭ، ۇيرەتۋدىڭ عىلىمي-ادىستەمەلىك جۇيەسى جاسالدى. 1972 جىلى №12 مەكتەپ رەسپۋبليكا بويىنشا العاش رەت اعىلشىن ءتىلىن تەرەڭدەتىپ وقىتا باستادى. سونىڭ ناتيجەسىندە رەسپۋبليكامىزدا ءۇش ءتىلدى تەرەڭ بىلەتىن كادرلاردىڭ ءوسىپ شىعۋىنا ىقپال ەتتى.
70-دەن اسا اكادەميك، 300-دەن اسا عىلىم دوكتورى، 500-دەن استام عىلىم كانديداتتارى جانە كوپتەگەن مادەنيەت قايراتكەرلەرى مەكتەپتەن تۇلەپ شىقتى. مەكتەپ تۇلەكتەرى قازاقستاننىڭ ءبىلىم، عىلىم، ونەر سالاسىنا زور ۇلەستەرىن قوسىپ كەلەدى. №12 گيمنازيانىڭ قۇنارلى قۇنداعىنان العاشقى كسرو حالىق ءارتيسى كۇلاش بايسەيىتوۆا، قازاقتىڭ العاشقى كاسىبي سۋرەتشىسى ءابىلحان قاستەەۆ، العاشقى كاسىبي رەجيسسەرى اسقار توقپانوۆ، قازاقتىڭ تۇڭعىش ءمۇسىنشىسى كاكىمجان ناۋرىزباەۆ، كسرو حالىق ءارتيسى، كۇيشى-كومپوزيتورلار: نۇرعيسا تىلەنديەۆ، سىدىق مۇحامەدجانوۆ، اسەت بەيسەۋوۆ، مانسۇر ساعاتوۆ، قازاقستاننىڭ حالىق ارتيستەرى: قامال قارمىسوۆ، انۋاربەك ۇمبەتباەۆ، ناريمان قاراجىگىتوۆ، تورعىن تاسىبەكوۆا، اقىن-جازۋشىلار: ۋاليحان قاليجان، سماعۇل ەلۋباي، ءشاربانۋ قۇماروۆا، رەجيسسەرلەر: ساتىبالدى نارىمبەتوۆ، رۇستەم ءابدىراش، نۇرقانات جاقىپباي، مەملەكەتتىك لاۋازىمدى تۇلعالار جانار ايتجانوۆا، قايرات سارىباي ت.ب كوپتەگەن ەلىنە ەلەۋلى، حالقىنا قالاۋلى تۇلعالار تۇلەپ شىقتى.
قازاقستاننىڭ العاشقى ەلشىلەرىنىڭ ءبىرى اۋەسحان قىرباسوۆ، مەكتەپ ديرەكتورلىعىنان وقۋ-اعارتۋ مينيسترىنە دەيىن كوتەرىلگەن تۇلعالار كەنجالى ايمانوۆ، بالجان بولتىرىكوۆا، شامشا بەركىمباەۆا، قازاقستاننىڭ حالىق جازۋشىسى سماعۇل ەلۋباي، عالىم، جازۋشى، قوعام قايراتكەرى ءۋاليحان قاليجان جانە ت.ب. قايراتكەرلەر، قازاقستاننىڭ ەل ەگەمەندىگىن الۋىنا، تاۋەلسىز مەملەكەت بولۋىنا زور ۇلەس قوستى.
2007-2024 وقۋ جىلىندا №12 مامانداندىرىلعان گيمنازيا الماتىنىڭ ۇزدىك ون مەكتەبىنىڭ قاتارىنان ورىن الىپ كەلەدى. 2015, 2017 جانە 2020 جىلدارى گيمنازيا “ۇزدىك مەكتەپ”، “ەڭ ۇزدىك ۇيىم”، “ەڭ ۇزدىك پەداگوگيكالىق ۇجىم” ماراپاتتارىنا يە بولدى. 2022-2023 وقۋ جىلدارىندا “ۇزدىك مامانداندىرىلعان گيمنازيا” نوميناتسياسىن جەڭىپ الدى. بۇگىنگى تاڭدا مەكتەپتە دارىندى بالالاردى قولداۋ، دامىتۋ باعىتىنداعى جۇمىستار جالعاسىپ، پەداگوگيكالىق ۇجىم بالا بويىنداعى قابىلەتتەردى دامىتۋعا ەرەكشە كوڭىل بولۋدە.
№12 مامانداندىرىلعان گيمنازيانىڭ ءجۇز جىلدىق مەرەيتويى «كەشە.بۇگىن.ەرتەڭ» ۇشتاعانى ارقىلى ۇرپاقتار ساباقتاستىعىن قامتاماسىز ەتەدى. مەكتەپتىڭ عاسىرلىق بەلەستەرى ەلىمىزدەگى ورتا ءبىلىم بەرۋ سالاسىنىڭ قالىپتاسۋ جولدارىن كورسەتىپ، پەداگوگيكا تاريحىنىڭ دامۋىنا ۇلەس قوسىپ كەلەدى. مەرەكەلىك ءىس-شارالار اياسىندا «عاسىر مەكتەبى» مەكتەپ تاريحى تۋرالى كورمە، مادەني-كونتسەرتتىك باعدارلاما وتكىزىلەدى.
شوقان ءۋاليحانوۆ اتىنداعى №12 مامانداندىرىلعان گيمنازيانىڭ 100 جىلدىق مەرەيتويى
2024 جىلدىڭ 23 قاراشاسىندا الماتى قالاسىنداعى رەسپۋبليكا سارايىندا ش.ءۋاليحانوۆ اتىنداعى №12 مامانداندىرىلعان گيمنازيانىڭ 100 جىلدىق مەرەيتويىنا ارنالعان «ءبىلىم ايدىنىنداعى اق كەمە» اتتى سالتاناتتى كەش ءوتتى. شارا قالا اكىمى ەربولات دوساەۆ پەن وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى عاني بەيسەمباەۆ وقىعان رەسمي قۇتتىقتاۋلارمەن اشىلىپ، ءبىلىم مەن عىلىم جولىنداعى اعارتۋشىلاردىڭ ەڭبەگى مەن گيمنازيانىڭ تۇلەكتەرىنىڭ جەتىستىكتەرىن پاش ەتتى. كەشتە قر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، ءانشى، مەكتەپ تۇلەگى تولقىن زابيروۆا، اتى اڭىزعا اينالعان «دوس-مۇقاسان» ءانسامبلى جانە «وتىرار سازى» وركەسترى ونەر كورسەتتى. اتالمىش وركەسترگە ديريجەرلىك ەتكەن نۇرعيسا تىلەنديەۆتىڭ قىزى ءدىنزۋحرا تىلەنديەۆا. ساحنالانعان قويىلىمدارعا عابيت مۇسىرەپوۆ اتىنداعى بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر تەاترىنىڭ جانە الاتاۋ ءداستۇرلى ونەر تەاترىنىڭ اكتەرلەرى اتسالىستى. مەرەيتوي قر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، مەكتەپتىڭ تۇلەگى ءبىرجان حاسانعاليەۆتىڭ ورىنداۋىنداعى «اتامەكەن» انىمەن قورىتىندىلاندى. كونتسەرت رەجيسسەرى جۇلدىزبەك جۇمانباي بولدى. تالاي تۇلعالار مەن تەاتر ساڭلاقتارى، ونەر الپاۋىتتارى تۇلەپ ۇشقان وردانىڭ عاسىرلىق مەرەيتويىندا ۇلاعاتتى ۇستازدار ءدان ريزا بولىپ، ىزگى نيەتتەرىمەن، ءىليپاتتارىن جاۋدىردى. سونداي-اق جازۋشى، قوعام قايراتكەرى زەينەپ احمەتوۆا دا كەش سوڭىندا پىكىرىمەن ءبولىسىپ، تاريح قويناۋىنا ءۇڭىلىپ، وتكەن عاسىردان سىر شەرتكەن ۇيىمداستىرۋشىلارعا العىسىن ءبىلدىردى.
